Uvod
Zakon o knjigovodstvu i računovodstvu obavezuju sve firme da vode evidenciju osnovnih sredstava i da vrše različite mesečne i godišnje obračune. S obzirom da je u većini firmi broj osnovnih sredstava prilično velik, a potreba za tačnim i brzo formiranim izveštajima predstavlja svakodnevicu poslovanja, nametnuo se zahtev za automatizacijom poslova vezanih za evidenciju osnovnih sredstava. Podsistem osnovnih sredstava sastavni deo je projekta IS-a banke i vrši se automatsko knjiženje osnovnog sredstava i njegovih knjigovodstvenih vrednosti formiranjem naloga i stavke naloga.
Osnovna sredstva
Projekat osnovnih sredstava osmišljen je tako da obuhvata i fininansijske i nefinansijske poslove vezane za osnovna sredstva. Sva osnovna sredstva se vode nefinansijski u tabeli osnovnih sredstava, dok se finansijke promene vode u tabeli stavka naloga, odakle automatski prelaze u glavnu knjigu. Na taj način pooštrene su kontrole unosa podataka, nemoguće je uneti duple slogove ili izvršiti bilo kakav nepotpun obračun. Matični podaci ostaju permanentno zapamćeni u tabeli osnovnih sredstava, dok se finansijske promene na kraju godine arhiviraju zajedno sa ostalim finansijskim podacima. Ovakvim postupkom se omogućava čuvanje podataka u periodu koji zakon propisuje, a ukoliko je potrebno, podaci se lako mogu dearhivirati.
Projektom osnovnih sredstava obuhvaćene su sledeće funkcije:
Unos novih osnovnih sredstava,
Rashodovanje postojećih osnovnih sredstava,
Promena vrednosti osnovnih sredstava u toku godine
Obračun mesečne amortizacije na nivou konta, ili za pojedinačno osnovno sredstavo,
Raspored amortizacije,
Obračun mesečne revalorizacije na nivou konta, ili za pojedinačno osnovno sredstavo,
Popis osnovnih sredstava,
Zatvaranje i otvaranje godine ,
Promena nabavne vrednosti osnovih sredstava,
Promena otpisane vrednosti osnovih sredstava,
Različiti izveštaji
Sve ove funkcije podržane su odgovarajućim maskama za obradu podataka preko terminala. Svaka funkcija se automatski upisuje u stavku naloga, automatski proknjižava i u glavnoj knjizi pojavljuje na nivou konta.
Izgled osnovne maske za unos matičnih podataka osnovnih sredstava
Izveštaji vezani za osnovna sredstava obuhvataju sledeće poslove: Izlistavanje matičnih podataka novih, isknjiženih ili rashodovanih osnovnih sredstava, Izlistavanje promena vrednosti postojećih osnovnih sredstava, Mesečni obračuni amortizacije na nivou konta ili za pojedino osnovno sredstavo, Raspored amortizacije, Pregled obračunate revalorizacije na mesečnom ili godišnjem nivou, Pregled stanja osnovnih sredstava za sva ili za pojedinačno osnovno sredstvo, mesečno ili na godišnjem nivou, Predpopisna lista, Popisna lista i drugi.
Projekat sadrži veći broj posebnih tabela koje su vezane za tehničke karakteristike osnovnih sredstava, zatim tabele vezane za lokaciju, tabele amortizacionih grupa i stavki, kao i revalorizacionih grupa i stavki koje su specifične za ovaj podsistem. Pristup tabelama, njihovo ažuriranje ili izlistavanje podataka, omogućen je preko maski za obradu podataka na terminalu.
S obzirom na specifičnost podsistema osnovnih sredstava, potrebno je na kraju godine izvršiti posebno zatvaranje - otvaranje godine, gde se automatski svakom osnovnom sredstvu pripisuje njegova revalorizovana vrednost, kako nabavne tako i ispravke vrednosti.